Biustonosz lub stanik to rodzaj bielizny dla kobiet służącej do przykrycia i podtrzymywania piersi.
Pierwsze biustonosze powstały w starożytnej Grecji. Z uwagi na odczuwaną przez kobiety bolesność piersi podczas uprawiania sportu, w greckich państwach-miastach, w których kobietom wolno było uprawiać sport, np. w Sparcie, opracowano podtrzymujące piersi opaski zwane apodesmos (noszone pod ubraniem), strophion (noszone na ubraniu) oraz ich węższe odpowiedniki, będące tylko wąskimi wstążkami wiązanymi wokół piersi anamakhalistekr i mastodeton.
Wbrew często spotykanym mitom, noszenie biustonosza nie powoduje raka piersi.
Źle dobrany, zbyt mały stanik może mieć jednak negatywny wpływ na zdrowie kobiety. Około siedemdziesiąt procent kobiet noszących nieodpowiednie staniki odczuwa bóle piersi czy kręgosłupa, ciasny biustonosz może powodować ucisk na nerwy międzyżebrowe lub nerwy przebiegające w tkance piersi, powodując ból, a także powodując dolegliwości barków, ramion i karku, bóle głowy i bóle pleców.
Rodzaje biustonoszy
Wyróżnia się następujące rodzaje biustonoszy:
Push up
Z angielskiego „podnosić”, „popychać do góry”, specjalnie wyprofilowany biustonosz podnoszący piersi, które wydają się większe. Może być z ukrytymi kieszonkami w dolnej części miseczki, wypełnionymi miękkim wkładem z materiału lub silikonu. Mimo tego, że mogą deformować piersi, są najczęstszym wyborem kobiet z małym biustem.
Półusztywniany /semi-padded, semi-soft
Dolna część biustonosza jest usztywniona delikatną pianką, natomiast górna to najczęściej siateczka lub koronka. Temu krojowi często towarzyszy poziomy szew miski. Krój praktycznie niespotykany poza krajami Europy Wschodniej.
Usztywniany /padded
Cała miseczka jest usztywniona delikatną pianką gorseciarską.
Miękki /soft
Miseczki skrojone są z materiału, który swobodnie dopasowuje się do biustu. Najczęściej na fiszbinach (underwire).
Bezszwowy (termicznie formowany, t-shirt bra, kopa, moulded)
Miseczki stanowią całość bez widocznych szwów – są wykonane albo z miękkiej i cienkiej, wyprofilowanej gąbki pokrytej tkaniną, albo z elastycznej, uformowanej w anatomiczny kształt specjalnej tkaniny. Biustonosz taki zazwyczaj zakładany jest pod obcisłe ubrania lub koszulki typu T-shirt.
Longline /półgorset
Stanik z wydłużoną dolną częścią obwodu, który modeluje sylwetkę pod biustem i zapewnia gładkie plecy. Polecany kobietom z dużym biustem, ponieważ rozkłada jego ciężar na większej powierzchni pleców.
Kroje miseczki:
Biustonosze można także kategoryzować według kroju miseczki. Mamy wtedy do czynienia z różnymi fasonami staników.
Balkonetka
Miska skrojona jest z trzech części. Podnosi i zaokrągla piersi, jednocześnie nadając im naturalny kształt. Dobrze nadaje się do bluzek z okrągłym/kwadratowym dekoltem. Jest to zazwyczaj krój bardzo podobny do half-cupa, i różni się głównie tym, że krawędź miseczki jest skrojona bardziej po skosie, a nie idealnie prostospadle do kręgosłupa.
Plunge
Stanik z niskim mostkiem, zbliżający piersi do siebie. Ma to na celu uzyskanie „dolinki”. Charakteryzuje go też ukośny szew miseczek, które są zazwyczaj bardzo płytkie. Noszony do głębokich dekoltów.
Half-cup
Z ang. „pół miseczki”. Ten krój sięga do połowy piersi, jednocześnie nadając im kształt efektownych półkul. Ten efekt uzyskany zostaje dzięki pionowym szwom, zazwyczaj w liczbie 2 lub 3.
Full-cup
Z ang. „pełna miseczka”. Dość mocno zabudowany, z wysokim mostkiem i poziomym szwem. Zazwyczaj miękki, na fiszbinach.
Strapless /bardotka
Z ang. „bez ramiączek” – bezramiączkowiec. Bardotka jest szczególnym rodzajem biustonosza który wyróżnia się pewnymi stałymi cechami, takimi jak bardzo niskie zabudowanie miseczki, odsłania górną część biustu i pozioma linia miseczek stanika. Specjalna konstrukcja umożliwia dobre podtrzymanie po odpięciu ramiączek. Miseczki tego biustonosza usztywniane są wkładem gorseciarskim i fiszbinami. Zazwyczaj brzeg wykończony jest silikonowym paskiem uniemożliwiającym przesuwanie się. Nazwa bardotka – pochodzi od nazwiska Brigitte Bardot, której charakterystyczny dekolt był paradoksalnie efektem noszenia biustonosza z ramiączkami.
Bandeau
Swoista opaska na biust. Efekt uzyskany dzięki mostkowi dorównującemu wysokością miseczkom. Jeden z najstarszych krojów biustonoszy, pochodzący jeszcze ze starożytnej Grecji. Istnieją biustonosze bandeau z fiszbinami miseczkami, które pokryte warstwą tkaniny zewnętrznej są niewidoczne.
Sportowy
Miękki, zazwyczaj bez fiszbin i gąbek, podobny do topu, chociaż istnieją także wersje z fiszbinami. Mocno trzyma piersi przy ciele poprzez niewielkie ściśnięcie i spłaszczenie. Idealny do uprawiania sportu.
Biustonosz do karmienia (karmnik)
Specjalna konstrukcja tego biustonosza /odpowiednio odpinane miseczki/ umożliwiają karmienie piersią bez konieczności zdejmowania stanika. Biustonosz do karmienia zabezpiecza wrażliwe piersi przed otarciami. Działa pro zdrowotnie, niweluje bóle kręgosłupa i szyi.
Cupless bra /półbiustonosz
Biustonosz odsłaniający znaczną część piersi (również brodawki), będący elementem bielizny erotycznej. Ze względu na konstrukcje nie zapewnia w codziennym użytkowaniu wystarczającego podtrzymania i kształtowania.
Braletka /Bralette
od angielskiego bralette, czyli bezfiszbinowy mały top zbudowany najczęściej z trójkątów. Bardziej niż top sportowy przypomina prawdziwy biustonosz i nadaje się doskonale dla bardzo drobnych biustów.
Warto podkreślić, że biustonosze mogą się charakteryzować przynależnością do kilku różnych kategorii – stanik może być miękkim półgorsetem plunge, albo usztywnianą balkonetką push-up.
